علم کوهنوردی

 انجمن بین‌المللی اکوتوریسم (TIES) نیز در تعریف اکوتوریسم می‌گوید 

 «بوم گردشگری سفری مسئولانه به مناطق طبیعی است که در آن محیط زیست حفظ و بر رفاه مردم محلی تأکید شود.»[اکوتوریسم یا بوم‌گردشگری یا به غلط طبیعت گردی، گونه‌ای از گردشگری است که در آن گردشگران برای دیدار از مناطق طبیعی نامسکون و دست‌نخوردهٔ سفر می‌کنند و به تماشای گیاهان و پرندگان و ماهی‌ها و دیگر جانوران می‌پردازند.

به این‌گونه از گردشگران که به دیدار از بوم سامانه و طبیعت زنده می‌پردازند، نام اکوتوریست یا بوم گردشگر داده شده است. البته در اکوتوریسم صرفا دیدار مطرح نیست بلکه آموزش حفظ محیط زیست و نفع رسانی به جوامع محلی ضروری و واجب است.

اکوتوریسم فرصتی طلایی برای حراست از محیط زیست محسوب می شود،‌ با توجه به محدودیتهای منابع محیط زیست  و ظرفیتهای استفاده از این منابع  ، حفظ آن برای نسلهای آینده ضروری است.

برنامه‌ریزی گردشگری و ساماندهی اکوتوریسم فرایندی چند وجهی است که هم جنبه عمومی توسعه گردشگری و هم جنبه های ویژه ای از منظر حفاظت ارزشهای ویژه اکولوژیک را در بر می گیرد

اصلی‌ترین فعالیت اکوتوریسم بر پایهٔ طبیعت زنده می‌باشد که بنا به تعریف سفری است مسئولانه به مناطقی طبیعی که حافظ محیط زیست بوده و باعث بهبود کیفیت زندگی مردم محلی گردد. طبیعت‌گردی بایدحداقل آسیب را به طبیعت و فرهنگ منطقه وارد کند.

 راههایی برای حفاظت از طبیعت و حیات وحش در روز سیزده به در

نوروز، جشن آغاز بهار است و «سیزده به در» روز بزرگداشت طبیعت. ایرانیان در آخرین روز از روزهای نوروزی به دامن طبیعت می روند و این روز را در کنار خانواده و دوستان به شادی می گذرانند. سیزده به در علاوه بر آنکه بهانه ای برای شادمانی و لذت بردن از طبیعت است به عنوان یک جشن و آئین باستانی نیز مورد توجه است، چنانکه بنیاد جهانی میراث پاسارگاد در سال 2010 با ارسال نامه ای به یونسکو خواهان ثبت این روز به عنوان «کهن ترین روز گرامی داشت طبیعت در جهان» شده است.

با همه این شرایط، شوربختانه در سالهای گذشته شاهد هستیم که سیزده به در به روز آزار طبیعت تبدیل شده است و زباله های برجا مانده در طبیعت و یا آتش سوزی هایی که در اثر سهل انگاری هموطنانمان بوجود می آید ضررهای جبران ناپذیری را به طبیعت رنج دیده کشور وارد می کند. در ادامه این نوشتار، توصیه هایی ساده ولی اثرگذار برای پاسداری از طبیعت و حیات وحش در روزی که مشهور به «روز طبیعت» نیز هست آمده:

 سالانه هزاران هکتار جنگل و مرتع به دلیل بی احتیاطی هموطنانمان در آتش می سوزد. در صورت نیاز به آتش حتی الامکان منقل همراه خود ببرید و در غیر اینصورت حتماً خاکستر آتش را با آب و خاک خاموش کنید. همچنین از روشن کردن آتش در کنار درختان خودداری کنید. بهترین کار آنست که گاز پیک نیکی همراه خود ببرید.

- 1-از درختان برای تاب بازی استفاده نکنید و یا حتی الامکان درختی را انتخاب کنید که توانایی این کار را داشته باشد.

- 2-ته سیگار رها شده در طبیعت اگر روشن باشد می تواند باعث آتش سوزی شود و در غیر اینصورت بدلیل مواد سمی باعث آلودگی محیط زیست می شود. ته سیگار خود را در طبیعت رها نکنید.

- 3-وسایل پلاستیکی کوچک و یا آدامس رها شده در طبیعت اگر توسط پرندگان یا دیگر حیوانات کوچک بلعیده شود می تواند باعث ایجاد مشکل و یا حتی مرگ شود.

 -  4-از تخریب آشیانه پرندگان و مسدود کردن محل زندگی حیوانات وحشی جداً خودداری کنید.

- 5- اگر در طبیعت حیواناتی مانند لاک پشت، مار، سمندر و جوجه تیغی دیدید از شکار و آوردن آنها به خانه جداً خودداری فرمائید. بطور کلی هیچ حیوانی را از محل زندگی خود دور نکنید.

-  6-اگر به جنگل و یا مناطق خارج از محدوده شهری می روید یادتان باشد شما میهمان هستید و حیوانات صاحب خانه، پس ضمن انتخاب مکان مناسبی جهت گذارندن روز، از نزدیک شدن به محل زندگی حیوانات وحشی خودداری کنید تا برای مهمانان و صاحب خانه ها  مشکلی پیش نیاید.

-  7-از آلوده کردن آب، خاک و هوا پرهیز کنید. زباله های خود را جمع کرده و همراه خود ببرید.

- 8- در مناطق جنگلی و یا مناطقی که تابلوی عبور حیوانات اهلی یا وحشی وجود دارد، با کمترین سرعت ممکن رانندگی نمائید و مراقب حیوانات بی پناه باشید.

-9-  به هیچ وجه به حاشیه یا حریم مناطق حفاظت شده سازمان محیط زیست وارد نشوید ولی اگر به هر دلیلی این اتفاق افتاد باید بدانید رعایت قوانین مربوط به آن الزامی است. از ایجاد سر و صدای زیاد جداً خودداری کنید. در کنار چشمه های طبیعی و مصنوعی ایجاد شده برای آب خوردن حیوانات اقامت نکنید تا حیوانات به راحتی و بدون استرس بتوانند آب بنوشند. ورود بدون مجوز و تخلف از مقررات مناطق حفاظت شده موجب جریمه خواهد شد.

 -  10-در صورت مشاهده حیوان مصدوم به آن کمک کنید در غیر اینصورت با اداره محیط زیست منطقه، دیده بان حقوق حیوانات ایران و یا سازمانهای غیر دولتی زیست محیطی و افرادی که می توانند به شما کمک کنند تماس بگیرید.

-  11-به جای شکار حیوانات، به جای چیدن گلها و گیاهان از آنها عکس بگیرید و سالها از دیدن آن عکس لذت ببرید.

- 12-ماهی قرمز خود را در رودخانه ها و یا آبگیرهای طبیعی رها نکنید. رها کردن آنها در محیط طبیعی می تواند باعث مرگشان شود و اگر زنده بمانند هم برای گونه های بومی مضر خواهند بود. اگر نمی خواهید از آنها نگهداری کنید آنها را در دریاچه های مصنوعی و یا حوض های بزرگ محل زندگی خود رها کنید.

- 13- دیده بان طبیعت سرزمین خود باشیم. اگر جایی مشکل و ایرادی دیدیم عکس بگیریم و به شکلی آنرا در اختیار رسانه ها و خبرگزاریهای کشورمان قرار دهیم و یا در وبلاگ و شبکه های اجتماعی منعکس کنیم. برای حفظ محیط زیست سرزمین پهناور ایران همه باید احساس مسئولیت کنیم .همچنین با رعایت شرایط لازم به متخلفان تذکر دهیم.

- 14در صورت مشاهده شکارچی و یا افرادی که قصد صدمه زدن به محیط زیست را دارند، مراتب را به پلیس 110 و یا اداره محیط زیست منطقه اطلاع دهید.

                                                           طبیعت را زنده نگه داریم