دانستنیهای مفید برای ورزشکاران

ویتامین ث c : به حفظ ونگهداری پوست و بافت سلولهای بدن کمک میکند .همچنین این ویتامین به جذب آهن در روده کوچک کمک مینماید .مصرف ویتامین ث میتواند احتمال بروز سرماخوردگی را کاهش دهد . مقدار زیاد ویتامین ث میتواند ضرر داشته باشد مثل بروز اسهال و ایجاد سنگ کلیه .وتامین ث را باید در جای سرد وتاریک نگهداری نمود و آنها را کمتر حرارت بدهیم .

منابع ویتامین ث : میوهای ترش ؛گوجه فرنگی ؛ اسفناج ؛ سیب زمینی ؛ کلم بروکلی وسبزیهای تازه . 

ویتامین ب یکB1   : به تجزیه کربوهیدراتها ؛چربیها والکل در بدن کمک میکند.افراد دچار کمبود ویتامین ب یک از آنجایی که نمیتوانند کربوهیدراتها و چربیها  را بخوبی تجزیه کنند دچار مشکلات قلبی وعصبی میشوند . مصرف مقدار زیاد  این ویتامین باعث سردرد وبیخوابی وضعف عضلات و مشکلات پوستی میشود .

منابع ویتامین ب یک :  در غذاهای گیاهی وغذاهای گوشتی  مثل نخود ؛ لوبیا ؛ تخم آفتاب گردان ؛ غلات ؛ گردو ؛فندق و گوشت موجود است   .

ویتامین ب دو B2: بدن شما برای این که بتواند از چربی ها ؛پروتیین ها و کربوهیدراتهایی که میخورید انرژی بدست بیاورد نیاز به ویتامین ب دو دارد .

منابع ویتامین ب دو : لبنیات ؛گوشت ؛ جگر , ماهی ؛مرغ ؛ اسفناج ؛و کلم بروکلی است .

ویتامین ب شش  B6 : برای سوخ وساز  پروتیینها و همو گلوبین (رنگدانه قرمز خون که وظیفه حمل اکسیژن را دارد ) ضروری میباشد  بنابر این مقدار نیاز شما به این ویتامین بستگی به این  دارد که چه مقدار پروتیین مصرف میکنید .کمبود ویتامین ب شش باعث مشکلات پوستی در دهان واطراف آن میشود . این ویتامین برای عملکرد طبیعی اعصاب ضروری میباشد

منابع ویتامین ب شش : جگر ؛مرغ ؛ ماهی ؛تخم مرغ ؛بادام زمینی ؛سویا است .

ویتامین ب دوازده B12 : این ویتامین نقش بسیار مهمی در تولید گلبولهای قرمز خون دارد .

منابع ویتامین ب دوازده : گوشت قرمز ؛ مرغ ؛ ماهی ؛شیر ؛ ماست ؛ تخم مرغ ؛ است .

مراجع : راهنمای پزشکی (پروفسور جووان وبستر ترجمه دکتر فرهاد همت خواه ) 

                                                                            پایدار باشید

عوامل موثردر نامگزاری کوهای ایران

عوامل موثر در نامگذاری کوهای ایران را میتوان به چند دسته تقسیم کرد :

1-      رنگ : به طور تقریبی از اسم  رنگها در نامگذاری  کوههای ایران استفاده شده است . به تصورنخستین کسانی که کوهها را نامگذاری  کرده اند شباهتی بین آنکوه و رنگیکه کوه راباآن می خواندند وجود داشته است مثلا ، برفی که روی کوهها است و مدت زیادی روی آن میماند، آنرا سفید میکند . در ایران  70 کوه وجود دارد که نام آنها فقط سفید است و این به غیر از کوه هایی است که پیشوند یا پسوند سفید دارند مانند  :  سفید خانی ، سفید چشمه ، کمر سفید یا سنگ سفید . از سوی دیگر نام تمام کوهها فارسی نیست . تعداد زیادی از کوههای ایران نام ترکی دارند مانند : آق بلاغ ،آق تپه ،آق داش ،آق داغ ،آق دربند وآق مزار و... ( سفید در فرهنگ زبان ترکی ؛ آق ؛ گفته میشود ) کوهها اگر از زاویه پشت به نور دیده شود و یا از مواد و یا سنگهایی سیاه رنگ شده باشند سیاه به نظر میرسند  . 32 کوه به اسم سیاه کوه در ایران وجود دارد و 68 کوه با پیشوند سیاه که مهمترین انها عبارتند از : سیاه بند ، سیاه گوگ ، سیاه خانی ، سیاه تخت ، سیاه پال ، و سیاه کمان و...نام رنگهای دیگر چون سبز ، زرد ؛ قرمز نیز به بسیاری از کوهها اطلاق میشود . نام زرد به دلیل رگه ها ی آهکی زرد رنگ ، قرمز به دلیل وجود خاک  رس و نام سبز به دلیل پوشش گیاهی به کوهها داده شده است .

2-     عدد : گروه دوم ترکیب عدد یا اسامی کوها است به ویزه اعدادی که حالت تقدس دارند مانند : چهار ( یال چهار پالون ) هفت ( هفت سران لار ، هفت خوانی ، هفت تنان ) چهل ( چهل تن ، چهل نابالغان ، چهل چشمه ، چهل دختر ، چهل خشت ، چهل شهیدان ) هفتاد ( هفتاد قله ) و...

3-   جنس : وجود سنگ آهن ، شیشه ، گچ ، نمک ، سنگ سفید ، سنگ سیاه ، نقره ، فیروزه و کانی های گونا گون کوههایی به همین نام به وجود آورده است  .در ایران  18  کوه به نام گچ و77 کوه نمکی داریم .

4-   جانوران : از نام جانوران هم در اسم گذاریها استفاده شده است ، مثل کرکس ، خرسان ، شیرکوه گرگ ، پلنگ کوه ، خرگوشان ، کفتار کوه ، اشتران کوه ، گاو چال ، مار کوه ، میش چال تخت خرس و...

5-   گیاهان : بعضی از کوهها به دلیل نزدیکی به مزارع یا محل کاشت محصولی خواص نامگذاری شده اند ، مانند : دشت الو ، دره انجیر و بادامستان . وجود گلهای زرد ، درخت سنجد و گیاه گونه  نامهای کوه گل زرد ، کوه چشمه سنجد ، و گردنه گون پشته ، را به وجود آورده است .

6-    مکانهای مذهبی: وجود مقبره بسیاری از امامزاده ها یا اشخاص مذهبی در دامنه کوهها دلیلی برای نامیدن آنکوه ها به نام آن اشخاص بوده است . کوههای امامز اده عبداله ، امامزاده قاسم ، ابوذر ، امامزاده هاشم از این جمله اند . کوههایی نیز بر مبنای اعتقادات مذهبی نامگذاری شده اند مانند  ( الله اکبر والله داغ ) .

7-   شخصیتهای تاریخی وافسانه ای : نامگذاری ، کوههای تخت سلیمان ، بلقیس ، و کوههایی که نامی از قهرمانان افسانه ای چون رستم دارند نیز با الهام گرفتن از شخصیتهای تاریخی افسانه ای صورت گرفته.است مانند ،مناطق تخت سلیمان در البرز و بیژن درکوه دنا وچک چک دراستان یزد .

به طور مثال برخی از نامگذاریها از اینقرارند :

آتشگاه  : این کوه ( 1670 ) متر از سطح دریا در اصفهان قرا ردارد . این کوه در زمان ساسانیان محل آتشکده بوده است . (جغرافیای استان اصفهان ، ضمیمه جغرافیای ایران)

آلما بلاغ : واژه ای به زبان ترکی است و به معنای چشمه سیب در الوند همدان . ( قله های الوند )

آویدر  :  این کوه درجنوب غربی شهر سنندج قرار دارد .چشمه های آب صاف در کمر کوه جاری است و از آب این کوه آسیابهای زیادی در دره آبیدر دایر است . واژه آبیدر در اصل ((آویدر )) بوده که (( آو )) در اصتلاح زبان کردی به معنی مخفف آب است . بنا بر این لفظ آویدر به معنی کوه با آب است . (تحفه ناصری )

اخلومد : دره ای در نزدیکی مشهد است . و روایت است که از نام یکی از سرداران حمله اعراب به نام خالد گرفته شده است که مامور فتح این دره بوده است . مردم این دره هرگاه سربازان خالد را میدیدند فریاد میزدند خالد امد و به تدریج اسم این دره به اخلومد تبدیل شد . (به نقل از عباس جعفری )

البرز : در پهلوی ، (هربرز ، هربورس ، و در اوستا ، هره برزئی تیو یا هارابرزایتی ) نامیده شده است . این اسم مرکب از دوجزء ( هر) به معنی کوه و( برز) به معنی بالا ، بلند و بزرگ و در مجموع به معنی کوه بلند ، کوه مرتفع و کوه بزرگ است . ( فرهنگ دهخدا و معین )

الموت : قله الموت را به سبب ارتفاعی که دارد ((اله موت )) گفتند یعنی عقاب آشیان ، زیرا  ((اله )) به معنی عقاب و ((اموت )) به معنی اشیان است و چون عقاب در جاهای بلند آشیان میکند ، آن قله را به این نام خوانده اند و به مرور زمان  ((الموت)) شده است . (لغت نامه دهخدا )

الوند : واقع در جنوب غربی همدان است.  گفته شده الوند در اصل ( اروند) بوده که به تدریج تعغیر یافته. الوند از (ال ) و پسوند (وند ) تشکیل شده که ( وند ) به معنی مکان ، جا و ( ال) به معنی تندی و سربالایی زیاد میباشد . بنابراین الوند به معنای جایی که سربالایی تند و بسیار دارد . (گویند شخصی در این کوه آرمیده است که نام او اروند بوده ،به همین سبب کوه را به نام او خوانده اند . (برفراز قله های الوندو برهان قاطع )

بز قوش : این کوه درجنوب کوهستان سبلان واقع شده است و حدود 120 کیلومتر طول و 45 کیلومتر عرض دارد . چون رشته کوه مزبور به شکل گوش بز است انرا بز قوش نامیدهاند .(اردبیل شهر مقدس )

بیستون : در پارسی باستان (بغستان) تلفظ میشد که مرکب از دو جزء ((بغ )) و ((ستان )) بوده است و به معنی پرستش خدا میباشد چون ایرانیان فراز کوهها را برای پرستش خدا مناسب تر میدانستند ، این کوه مرتفع را جایگاه نیایش خدا نامیدند .(نام مکانهای جغرافیایی در بستر زمان ) 

                                                                              پایدار باشید

دانستنیهای مفید برای ورزشکاران ( ۵ )

نشاسته ها : ترکیبات پیچیده و بزرگی هستند که از تعداد زیادی مولکول گلوکز ساخته شده اند. گلوکز ها میتوانند به انواع مختلفی با یکدیگر ترکیب شوند و نشاسته های مختلف ایجاد نمایند که سرعت هضم وجذب آنها در بدن متفاوت میباشند .غذاهای نشاسته ای قسمت مهمی از رژیم غذایی افراد را تشکیل میدهند و مصرف نشاسته در سنین بالا همراه با تحرک توسیه میشود .

منابع اصلی نشاسته : سیب زمینی ؛ نان ؛ ماکارونی ؛لوبیا ؛برنج و ذرت بوداده .

فیبرها : عواملی هستند که در هضم غذا کمک بسیاری میکنند . فیبرها جزء اصلی دیواره سلولی گیاهن را تشکیل میدهند .اکثر فیبرها در رژیم غذایی از میوه ها و سبزیهای تازه بدست میایند و برای بدن بسیار ضروری است . فیبرها بر دو نوع هستند محلول و غیر محلول که هر دو نوع فیبر نقش متفاوتی در هضم غذا دارند . فیبرهای غیر محلول باعث افزایش حجم معده وروده میشوند و به رفع یبوست کمک میکند .و فیبرهای محلول به اسیدهای صفراوی که سرشار از کلسترول هستند متصل میگردند و (کلسترولی که در صفرا وجود دارد معمولا دو باره جذب بدن  میشود ) ومانع باز جذب شدن دو باره کلسترول میگردند و در نتیجه کلسترول بیشتری دفع میگردد . توصیه شده است در رژیم غذایی افراد بزرگسال روزانه 12تا 24 گرم فیبر از منابع غذایی مختلف مصرف گردد. بطور کلی غذاهای حاوی فیبر زیاد دارای حجم بیشتری بوده و انرژی کمتری دارند و نسبت به غذاهای بدون فیبر بیشتر باعث رفع گرسنگی میشوند .بنا براین غذاهای سرشار از فیبر نقش مهمی در رژیم غذایی افرادی که هدف آنها کم کردن وزن میباشد (رژیمهای لاغری ) دارد .  

منابع اصلی فیبرها : ( محلول ) لوبیا ؛ عدس ؛ نخود ؛انواع میوه و سبزیجات تازه ( غیر محلول ) نان سبوس دار ؛ غلات ؛ برنج ؛ سبزیجات  

مراجع : راهنمای پزشکی ( پروفسور جووان وبستر ترجمه دکتر فرهاد همت خواه )

            فن کوهنوردی (شهریار محمد بیگی )

انچه یک کوهنوردباید بداند

اسیب های ناشی از سرما 

با توجه به  رسیدن فصل  زمستان وحال هوای صعود های زمستانی  گرچه کوهستان در زمستان خیال انگیز و رویایی است به همان اندازه ترسناک وخطر ناک است . برای کوهنوردان روبرو شدن با سرما به علت سرمای همیشگی ارتفاعات از یک سو وصعودهای فراوان زمستانی از سوی دیگر اجتناب ناپذیر است  .پس لازم است که تمامی کوهنوردان عوارض ناشی از سرما را به خوبی بشناسند و راه پیشگیری ومقابله با ان را بدانند .

سرما باعث دو مشکل عمده در بدن میشود  : یکی اسیب های موضعی یا یخ زدگی و دیگری کاهش دمای مرکزی بدن و سرد شدن تمام بدن که به ان سرما زدگی می گوییم .

سرما زدگی بسیار غافلگیر کننده وبی سروصداست. دمای مرکزی بدن به ارامی افت میکند و سرما کم کم عملکرد دستگاه های بدن را مختل میکند . کاهش دمای مرکزی بدن را به  زیر 35 درجه سانتیگراد سرمازدگی گویند که معمولادر دمای زیر 15 درجه سانتیگراد اتفاق می افتد سرما زدگی توسط سه عامل مهم ایجاد میشود : اب باد سرما .

برخورد با محیط های سرد برف یا زمین سرد باعث انتقال حرارت بدن به انها وکاهش دمای بدن میشود رطوبت از یک سو باعث افزایش سرعت انتقال حرارت به محیط خواهد شد واز سوی دیگر تبخیر اب از پوست باعث از دست رفتن سریع حرارت خواهد شد لذا پوست یا لباس مرطوب به سرعت بدن را سرد خواهد کرد . ( مثلث سرمازدکی را بخاطر بسپارید اب باد سرما ).

علائم بالینی :

در مراحل مختلف متفاوت است و به تدریج که سرما زدگی بیشتر پیش میرود وخیم تر میشود . علائم ابتدا با لرزشی غیر قابل کنترل در اندامها شروع میشود که به تدریج تمام بدن را فرا میگیرد . بی حسی زنگ پریدگی پوست اختلال ظریف ماهیچه ها به خصوص دستها شروع میشود و تلوتلوخوردن گیجی و خواب الودگی بی توجهی به محیط غیر منطقی شدن وحرفهای نامربوط زدن اضافه میشود اخلال سطح هوشیاری و کاهش شدید فشار خون ایجاد میشود ونهایتا در مراحل پیشرفته سفتی عضلات اخلال ریتم عمل کرد قلب گشادی مردمکها و کما ایجاد میشود که میتواند منجر به مرگ شود.در برخورد با بیماران سرما زده باید نهایت دقت وارامش را به کار برد هر حرکت شدید ویا خشن ممکن است باعث ایست تنفسی ومرگ بیمار شود .

اولین اقدام دربرخورد با بیماران سرمازده جلوگیری از اتلاف حرارت بیشتر است . به سرعت بیمار را معرض باد وسرما دور کرده و به یک پناه گاه برسانید . این پناه گاه میتواند یک ساختمان یک چادر یا پناه یک درخت یا یک تکه سنگ باشد از قرار دادن بیمار روی زمین سرد و برفی اجتناب کنید واز زیر اندازهای عایقی استفاده کنید .لباسهای خیس بیمار را به سرعت و ارامی با لباسهای خشک عوض کنید .پوشاندن سر وگردن را فراموش نکنید که 30% حرارت بدن از راه سر از دست میرود . قسمتهای انتهایی بدن مناطق حساس به سرما هستند ( انگشتان دست وپا نوک بینی ولبها  )که محافظت و پوشاندن انها را نباید فراموش کرد .

دومین اقدام گرم کردن بیمار است که بهترین روش تماس پوست به پوست میباشد بیمار رابا یک امدادگردریک کیسه خواب قرار دهید.میتوانید از بطریهاو سنگهای گرم (نه داغ ) استفاده کنید . هرگز بیماران را ماساژندهید که باعث اسیبهای شدیدتر میشود.اگر بیمار هوشیار است به او مایعات گرم بخورانید .هنگامی که بیمار سرمازده گرم شد او را رها نکنید وبه گرم کردن ادامه بدهید چرا که افت ناگهانی بعد از گرم شدن که به علت باز گشت خون سرد اندامها به قلب میباشد از عوارض اصلی سرما زدگی است .در سرمازدگیهای شدید که بیمار کاهش سطح هوشیاری دارد اقدامات متفاوت است .این بیماران ممکن است فاقد نبض وتنفس باشند وبه اشتباه مرده پنداشته شوند .به خاطر بسپارید که گرم کردن این بیماران بهتر است در بیمارستان وتوسط افراد اموزش دیده انجام شود .اما اگر چنین امکاناتی در اختیار ندارید چند اصل مهم را به خاطر بسپارید.

1.      خونسردی خود راحفظ کنید ودقت کنید که خود قربانی نشوید .

2.      درانجام کمکهای اولیه دقت کنید .مبادا باعث شویدکه اسیب بیشتری وارد اورید .

3.      در جابجایی وحرکت مصدوم نهایت دقت و ارامش را به کا ببرید .هر حرکت شدیدی میتواند باعث مرگ بیمار شود.

4.      راه هوایی بیمار راباز کنید وتنفس بیمار را بر قرار کنید .

5.      اگر بیمار فاقد تنفس ونبض است و شما اموزش های لازم رادیده اید عملیات احیا را با دقت وبه ارامی شروع کنید .

6.      جلوی اتلاف حرارت بیشتر را بگیرید .

7.      گرم کردن بیمار را به دقت وارامی شروع کنید .

8.      اقدامات فوق را تا رسیدن نیروهای امداد یا رسیدن به یک مرکز درمانی ادامه دهید .

9.      هرگز به بیمارانی که هوشیار نیستند چیزی نخورانید .

10.  هرگز بیماران سرمازده را مرده نپندارید حتی اگر فاقد نبض و تنفس باشند .در هوای سرد بدن بدون علائم حیاتی هم تا مدتی زنده است .نا امید نشوید عملیات احیا وگرم کردن را شروع و ادامه دهید .

اقدامات پیشگیرانه :

به خاطر داشته باشید هر گاه مثلث سرمازدگی (اب باد سرما ) تکمیل شود سرما زدکی اجتناب ناپذیر است .پس هر گاه دو ضلع مثلث تشکیل شد با دقت و وسواس نگران ایجاد شدن عامل سوم وتکمیل شدن مثلث باشید (مثلا وقتی که بدن شما در باد وهوای سرد خیس شود ویا عرق کند )قبل از انکه دیر شود مثلث سرمازدگی را بشکنید اتراق کنید پناه بگیرید بدنتانرا خشک کنید از مقابله با محیط دور شوید و هرگز بر حرکت وادامه مسیر در چنین شرایطی اسرار نورزید .فراموش نکنید که هیچگاه هوا در ارتفاعت از ثبات لازم برخوردار نیست .پس همواره امادگی لازم برای تعغیر ناگهانی اب هوا را داشته باشید ولباس کافی همراه داشته باشید وانها را در جایی قرار دهید دسترسی به انها به سرعت واسانی مقدور باشد .همواره جوراب اضافه همراه داشته باشید وعایق کردن کفشها را فراموش نکنید .لباسها را لایه به لایه بپوشید تا به راحتی بتوانید کم یا زیاد کنید .اصول حرکت وپوششرا رعایت کنید تا عرق نکنید از خیس شدن اجتناب کنید . خودتا را خسته نکنید وتغذیه مناسب را فراموش نکنید چون خستگی وگرسنگی شمارا مستعد سرمازدگی خواهد کرد .   

تعاریف مناطق محیط زیست

بر اساس ماده 3قانون حفاظت و بهسازی محیط زیست تعیین مناطق چهار گانه و تصویب حدود این مناطق به عهده شورایعالی حفاظت محیط زیست میباشد. و بر اساس ایین نامه اجرایی مناطق چهارگانه محیط زیست به شرح زیر میباشد .

پارک ملی :

پارک ملی به محدوده ای منابع طبیعی کشور اعم از جنگل و مرتع وبیشه های طبیعی و اراضی جنگلی ودشت وآب کوهستان اطلاق میشود که نمایانگرنمونه های بر جسته ای از مظاهر طبیعی کشور باشدو به منظور حفظ همیشگی وضع زندگی وطبیعی آن وهمچنین ایجاد محیط مناسب برای تکثیر و پرورش جانوران وحشی و رشد رستنیها در شرایط کاملا طبیعی تحت حفاظت قرار میگیرد .در پارکهای ملی تیراندازی و شکار وتعلیف احشام و قطع درختان ممنوع است و نیز عبور مرور از این پارکها تابع دستورالعمل سازمان حفاظت  محیط زیست است .

اثر طبیعی ملی :

اثار طبیعی ملی عبارتند از پدیده های نمونه ونادر گیاهی یا حیوانی یا اشکال یا مناظر کم نظیر و کیفیات ویژه طبیعی زمین یا درختان کهنسال یادگار تاریخی که به منظورداشتن محدوده متناسبی تحت حمایت قرار میگیرند.تعلیف احشام وقطع درختان بوته کنی تجاوز وتخریب محیط زیست وبطور کلی هر عملی که موجب از بین رفتن رستنیها وتغییر اکوسیستم در اثار طبیعی ملی شود ممنوع است .

 پناهگاه حیاط وحش :

پناهکاه حیات وحش به محدوده ای از منابع طبیعی کشور اعم از جنگل مرتع بیشه های طبیعی اراضی جنگلی دشت محیطهای ابی و کوهستان اطلاق میشود که دارای زیستگاه طبیعی نمونه وشرایط اقلیمی خاص برای جانوران وحشی بوده به منظور حفظ یا احیاءاین زیستگاه ها تحت حفاظت قرار میگیرد .شکار وصید در این مناطق ممنوع است .در این پناهگاه ها قطع درختان بوته کنی تجاوز وتخریب محیط زیست خار زنی زغال گیری و بطور کلی هر عملی که موجب از بین رفتن رستنیهاوتغییر اکوسیستم شود ممنوع بوده و تعلیف احشام نیز بر اساس ضوابط تعیین شده انجام میشود .

منطقه حفاظت شده :

به محدوده ای از منابع طبیعی کشور اعم از جنگل و مرتع و دشت واب و کوهستان اطلاق میشود که از لحاظ ضرورت حفظ وتکثیر نسل جانوران وحشی یا حفظ ویا احیاء رستنیها ووضع طبیعی آن دارای اهمیت خاصی بوده وتحت حفاظت قرار میگیرد مقررات و ضوابط مربوط به مناطق حفاظت شده مشابه پناهگاه  حیاط وحش است .

( علاوه بر مناطق چهار گانه ساز مان حفاظت محیط زیست به منظور حفظ حیاط وحش برخی از مناطق دیگر را نیز تحت حفاظت قرار میدهد که در این مورد میتوان به مناطق شکار ممنوع رودخانه های حفاظت شده وتالاب ها اشاره کرد )

منطقه شکار ممنوع :

مناطق شکار ممنوع مناطق مستعدی هستند که در صورت ایجاد شریط لازم قادرند به صورت یک اکوسیستم طبیعی فعال مطرح شده وبه عنوان پشتوانه ای برای حفاطت از ذخایر کشور در ردیف مناطق تحت حفاظت قرار گیرند .در چنین مناطقی به طور موقت به مدت سه یا پنج  سال شکار ممنوع اعلام میشود .در واقع گاهی این دوره ازمونی برای سنجش قابلیت های این مناطق برای ورود به شبکه مناطق حفاظت شده است. در صورت طی موفقیت امیز این دوره میتوانند به عنوان یکی از مناطق حفاظت شده یا پناهگاه حیاط وحش به شمار آیند . 

تالاب :

تالاب ها شامل مرداب هاو باطلاق ها ولجن زار ها یا ابهای طبیعی یا مصنوعی اعم از دایمی یا موقت است که ابهای شیرین یا شور یا تلخ در ان به صورت راکد یا جاری یافت شود .این مناطق به دلیل فراهم نمودن زستگاهی حیاتی برای گونه های  بی شماری از پستانداران پرندگان، خزندگان، دوزیستان، ماهیان و بی مهره گان تحت حفاظت محیط زیست قرار میگیرند .

منبع : کتاب معرفی مناطق تحت مدیریت حفاظت محیط زیست اصفهان